Mikrobik bir enfeksiyon olan uçuk özellikle dudak çevresinde ağrılı kabarcıklar oluşturarak hayat kalitesini düşüren önemli bir sorundur. Herpes Simpleks virüsüne bağlı olarak belli dönemlerde tekrarlayan bu yaralar sıklıkla dudak çevresinde olmakla beraber vücudun farklı bölgelerinde de görülebilir. Siz de uçuk nedir, neden çıkar ve neler yapmak gerekir merak ediyorsanız 11 soruda uçuk ve tedavisi hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Uçuk Nedir?
Uçuk, herpes simplex olarak da bilinen virüs nedeniyle oluşan bir deri lezyonudur. Bu lezyon genellikle dudak ve ağız çevresinde görülür. Ağrı, yara, kabarma ve kaşıntı gibi belirtilere neden olabilir. Bu virüs vücudunuzda bir kez enfekte olduğunda, daimi olarak vücutta kalır ve daha sonra tekrar ortaya çıkabilir.
Viral bir enfeksiyon olan bu durum, dudak ağız ve yüz bölgesinde görülürken bazı uçuklar da, genital ve anal bölgede görülebilir. Herpes tip 1 denilen ve dudak çevresi ve yüz bölgesinde görülen bu virüs temas, öpüşme ve ortak eşya kullanımı yoluyla bulaşır. Genital uçuk denilen herpes tip 2 virüsü ise cinsel yolla bulaşan ve genital bölgede görülen virüstür.
Dudakta Uçuk Neden Çıkar? Uçuk Bulaşıcı mıdır?
Uçuk, bağışıklık sistemi zayıflığı, stres, hormonal değişiklikler, enfeksiyonlar nedeniyle vücutta var olan virüs ortaya çıkarak acılı ve ağrılı bir yaraya dönüşür. Kişinin bağışıklığı ya da kullandığı tedavi yöntemine göre iyileşme süresi değişen bu uçuklar bir süre sonra iyileşir.
Bulaşıcı bir viral enfeksiyon olan uçuk, enfekte olduğunuzda virüs olarak vücutta kalmaya devam eder. Bu durum herpes simplex virus tip 1 (HSV-1) veya herpes simplex virus tip 2 (HSV-2) gibi virüsler nedeniyle oluşur. Bu virüsler, insanlar arasında yüz yüze temas, ortak eşya kullanımı ve cinsel ilişki gibi yollarla bulaşabilir.
Büyük bir çoğunluğun hayatında bir kere de olsa yaşadığı dudak uçuğunun çıkma süresi ve nedeni kişiden kişiye göre değişir. Uçuk virüsü için kullanılan tedavi yöntemleri virüsü tamamen ortadan kaldırmaz ancak uçuğun semptomlarını hafifleterek ortadan kaldırır. Ayrıca uçuk çeşitli dönemlerde tekrarlayabilir.
Dudaktaki Uçuk Nasıl Geçer?
Uçuğun ortaya çıkmasını engellemek için stresi azaltmak, dengeli beslenmek ve vitaminlerin yeterli olarak vücuda alınması gerekir. Çıkmış olan uçuğun semptomlarını hafifletmek ve iyileşmesini sağlamak için gerekli kremleri kullanmak ve bakımını yapmak daha hızlı iyileşmeyi sağlayabilir. Ağrılı ve yoğun enfeksiyonlu uçukları tedavi etmek için de bir doktora görünmek gerekir.
Uçuğun semptomlarını azaltmak için bazı doğal yöntemler de uygulanabilir. Denenmiş ve fayda sağlamış çeşitli uygulamalar evde yapılabilir. Kolay ve bilindik malzemeler ve uygun bir beslenme ile uçuk kolaylıkla atlatılabilir.
Dudakta uçuk genellikle aşırı derecede nemli ve sıcak ortamlarda, stres, yorgunluk, bağışıklık sistemi zayıflığı gibi faktörler nedeniyle ortaya çıkar. Bu virüs vücudunuzda bir kez enfekte olduğunuzda, daimi olarak vücudunuzda kalır ve daha sonra tekrar ortaya çıkabilir. Dudaktaki uçuğu geçirmek için aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:
Doktorunuzdan Reçete Edilen İlaçları Kullanın:
Dudakta ki uçuk için reçete edilen antiviral ilaçlar, enfeksiyonun hızını yavaşlatır ve belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
Ağrı Azaltıcı İlaçlar Kullanın:
Ağrı azaltıcı ilaçlar, ağrı ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Yarayı Nemlendirmeye Gayret Edin:
Yara üzerinde nemli bir bez kullanarak ya da uygun bir dudak nemlendiricisi ile yarayı nemlendirebilir ve kaşıntıyı azaltabilirsiniz.
Dudak Bölgesini Temiz Tutun:
Dudak bölgesini temiz tutarak, enfeksiyonun yayılmasını önleyebilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilirsiniz.
Stresi Azaltın:
Stres, dudakta ki uçuğun ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle, stresi azaltmak dudakta ki uçuk belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirin:
Sağlıklı bir beslenme, düzenli egzersiz ve yeterli uyku, vücudunuzun savunma mekanizmalarını güçlendirir ve dudakta ki uçuğun tekrarlamasını azaltır.
Dudakta Uçuğa Ne İyi Gelir?
Her bireyin uçuğa karşı verdiği yanıt farklı olsa da antimikrobiyal ve bağışıklık güçlendirici bileşenleri içeren uçuk ilacı ya da uçuk kremi kullanmak faydalıdır. Kullanılan ilaçlar uçuğun yayılmasını önlerken, enfeksiyonun yayılmamasına ve ağrıların giderilmesine de yardımcı olur.
Uçuk şikayetini azaltmak için kullanılan bazı doğal yöntemler de mevcuttur. Bu önlemler sık tekrarlayan uçuklar için etki ve şikayetleri azaltmak için kullanılabilir. Uçuk virüsü için uygulanabilecek doğal yöntemler şunlardır:
C Vitamini:
Yüksek C vitamini içeren besinler tüketmek bağışıklığı güçlendirirken cilt bakım sağlığını koruyucu ve uçuğun iyileşmesini sağlayan etkenler içerir.
E Vitamini:
Yüksek E vitamini içeren besinler tüketmek uçuğun vermiş olduğu rahatsızlığın ve ağrının giderilmesinde etkilidir. E vitamini antioksidan özelliğe sahip olduğu için enfeksiyonu azaltır.
Probiyotikler:
Bağışıklık sistemini doğal olarak güçlendiren probiyotik yiyecekleri tüketmek uçuğa karşı bir önlem olarak kullanılabilir. Yoğurt, turşu, elma sirkesi gibi besinleri beslenmenize dahil etmek bağışıklığı güçlendirecek ve uçuk çıkmasını önleyici olacaktır.
Çinko:
Çinko takviyesi bağışıklığı güçlendirmesinin yanında inflamatuar azaltıcı etkiye sahiptir. Bu nedenle çinko takviyesi yanında çinko oksit içeren kremler kullanmak uçuğa en hızlı çözümlerden biridir.
Aloe Vera:
Aloe vera jeli pek çok alanda olduğu gibi içeriğindeki mineral, enzim, antioksidan ve vitaminler sayesinde uçuk için iyi bir çözüm olabilir.
Vazelin Uçuğa İyi Gelir Mi?
Vazelin güçlü yumuşatıcı özelliği sayesinde dudakta uçuk problemlerinde etkili olarak kullanılır. Uçuğun vermiş olduğu kuruluk hissini azaltmak için vazelin kullanılabilir. Bu aynı zamanda yarayı nemlendirerek kaşıntıyı da azaltır. Hemen her evde bulunan ve başvurulabilecek en kolay yöntemlerin başında gelen vazelin aynı zamanda yaranın üzerini kapattığı için uçuğu bakterilerden uzak tutar.
Uçuğa Ne Sürülür?
Uçuk belirtileri başladıktan sonra uçuk kremi ya da tercihen evde hazırlanan doğal malzemeler uçuğa sürülebilir. Uçuk kremi kullanılırken yaranın üzeri ince bir tabaka halinde kaplanır. Lezyon iyileşene kadar gün içinde aralıklı bir şekilde kullanılır.
Uçuk, yara halini almadan önce kaşınma, yanma gibi bazı belirtiler verir. Bu belirtileri önceden hissedip çeşitli önlemler alındığı takdirde daha hafif semptomlarla atlatılabilir. Uçuk için evde kullanabileceğiniz bazı doğal önerileri şöyle sıralayabiliriz:
●Ezilmiş sarımsağı hassasiyet hissettiğiniz bölgeye sürmek.
●Evde yetiştirdiğiniz aloe vera jelinden bir miktar sürmek.
●Antibakteriyel özelliğe sahip olan siyah çayı demleyip soğuduktan sonra bir pamuk yardımı ile uçuğa uygulamak.
●Vanilya yağı ya da vanilya özünü uçuğa uygulamak
Uçuğu Tetikleyen Yiyecekler Nelerdir?
Uçuğu tetikleyen yiyecekler arasında en sık söz konusu olan gıdalar şunlardır:
Süt ürünleri:
Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri, özellikle de laktoz intoleransı olan kişilerde uçuğa neden olabilir.
İşlenmiş gıdalar:
Etiketlerinde bulunan koruyucu maddeler, tatlandırıcılar ve renklendiriciler gibi işlenmiş gıdaların içeriği uçuk çıkmasına sebep olabilir.
Gıda boyaları:
Meyve suyu, şekerlemeler ve diğer gıdaların renklendirilmesinde kullanılan gıda boyaları da uçuğa neden olan bir diğer sebeptir.
Nitritler:
Konserve etler, salam, sucuk gibi nitritlerle işlenmiş gıdalar da uçuğa neden olabilir.
Sülfitler:
Meyve suyu, şarap ve diğer gıdalarda bulunan sülfitler uçuk çıkmasında etkilidir.
Sodyum:
Yüksek sodyum içeren gıdalar, özellikle de işlenmiş gıdalar, uçuğa neden olabilir.
Histamin:
Özellikle mayalı ve fermente gıdalarda bulunan histamin, histamin intoleransı olan kişilerde uçuğa neden olabilir. Uçuğa neden olabilecek yiyecekler arasında yer alan bu maddeler, her kişide aynı şekilde etki etmeyebilir ya da bazı kişilerde daha belirgin bir etki gösterebilir. Bu nedenle, uçuğu tetikleyen yiyeceklerin tespit edilmesi için, doktorunuzdan yardım alarak bir beslenme planı oluşturulması tavsiye edilebilir.
Uçuk Hangi Vitamin Eksikliğinden Çıkar?
C ve E vitamininin eksik olduğu durumlarda uçuklara rastlamak mümkündür. Uçuğun oluşumundaki asıl etki herpes simplex virüsünün temas sonucu bulaşmasıdır. Ancak çeşitli durumlarda ve vitamin eksikliğine bağlı olarak bu virüs uçuk olarak ortaya çıkmaktadır.
Bağışıklığın destekleyici önemli vitaminlerden biri olan C vitamini ve E vitamini desteği almak, bu vitaminleri içeren besinler tüketmek uçuğa karşı alınacak önlemler arasındadır. Bu nedenle C vitamini içeren portakal, mandalina, limon, kırmızı biber, brokoli, çilek ve kivi tüketilebilir. Aynı zamanda E vitamini içeren ıspanak, avokado, zeytinyağı ve kuruyemiş gibi besinler tüketmek vücuttaki bu vitamin eksikliklerine iyi gelecektir.
Uçuk Hangi Hastalıkların Belirtisidir?
Vücuttaki uçuğun birden fazla sebebi olmakla birlikte en bilinenleri bağışıklığın zayıflaması, stres, hormonal dengenin bozulması, çeşitli vitaminlerin eksikliği olarak sayılabilir. Uçuğa sebep olan virüsün bulaşması ve ortaya çıkması kişiden kişiye değişebilir. Kimi insanda bağışıklık yanıtının düşük olması etkilerken kimisi de stresli dönemlerinde uçuk çıkarır. Beslenme düzeni ve vücudun dengesini korumak da uçukların ortaya çıkmasını engeller.
Herpes simplex virüsünün sebep olduğu uçuk bazı faktörlerin tetiklenmesi sonucu ortaya çıkar. Uçuk virüslerini harekete geçiren sebepleri şöyle sıralayabiliriz:
●Hormonal değişiklikler
●Stres
●Enfeksiyon
●Ciltte kuruluk
●Ateşli hastalıklar
●Güneşe maruz kalmak
●Bağışıklığın düşmesi
●Vitamin eksiklikleri
●Dengesiz beslenme
Uçuk Kaç Günde Geçer?
Uçuk virüsle temas sonucu 1-3 hafta içinde ortaya çıkabilir. Ortaya çıktıktan sonra ise 2-3 hafta içinde iz bırakmadan iyileşir. Virüsün kuluçka dönemi ve kişinin virüse verdiği tepkiye göre zamanlama değişir. Ayrıca uçuğun gösterdiği ağrı acı gibi etkiler de farklıdır.
Uçuğun daha kısa sürede iyileşmesi için uçuk kremi kullanılabilir. Uçuğun durumuna göre doktor kontrolünden geçtikten sonra uçuk ilacı alınabileceği gibi eczaneden edinilen uygun bir krem de uçuğu daha hızlı iyileştirir ve semptomlarını hafifletir.
Sonuç
Genellikle dudak ve çevresinde görülen uçuklar, vücuda alınan uçuk virüsünün ortaya çıkardığı ağrılı, kaşıntılı kimi zaman da içi su dolu kabarcıklara neden olan yaralardır. Günlük hayatta konuşmayı ve yemek yemeyi zorlaştıran bu yaralar hayat kalitesini etkiler. Virüs bulaşmasından belli bir süre sonra ortaya çıkan uçuk çeşitli önlemler alındığında daha az ağrılı ve kısa sürede iyileşir.
Uçuğa sebep olan virüs vücuda yerleştikten sonra vücudu terk etmez. Ancak aktif bir şekilde varlığı da hissedilmez. Çeşitli etkenler ya da hastalıklar sonucu genellikle dudak ve dudak çevresinde uçuk olarak görülür. Düzenli beslenme ve sağlıklı bir yaşam ile uçuk virüsü kontrol altına alınabilir.
Uçuk çıkmadan önce bazı belirtiler verir. Bu belirtiler kaşınma bazen hafif bir yanma ya da acı hissidir. Bu dönemlerde kullanılacak doğal yöntemler uçuğu daha kolay ve hafif geçirmenizi sağlayabilir. Kabarcık şeklinde daha ağır geçirilen bir uçuk mevcut ise uçuk kremi semptomları hafifletirken, uçuğa en hızlı çözüm bu olabilir. En güvenilir ve en iyi uçuk kremi tabi ki doktorunuzun tavsiye ettiği kremdir. Bu nedenle ciddi uçuk problemlerinde doktorunuza danışmak en iyisidir.
Agarta'nın doğal ürünlerini denemek ve hemen sipariş vermek Bitkisel Kozmetik sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.